Mucizevi bir tekne; Pirat

Her yaştan insanın kolaylıkla kullanabileceği, mucizevi tekne Pirat’ların dünyasına giriyoruz. Yelken sporcusu Emre Ayan’ın yazıları her ay MBY’de.

Yazı: Pirat Günlüğü – Emre Ayan (emre@motorboatdergi.com)

Hiç Pirat teknesine bindiniz mi? Binmeyi bırakın hiç bu güzel tekneyi gördünüz mü?
Bu yazıyı okuyanların büyük bir çoğunluğunun cevabının hayır olacağını tahmin ediyorum. Oysa Pirat ülkemizde yeterli önem verilmeyen ve tanınmayan çok özel bir sınıf. Üstelik mucizevi özellikleri olan çok yönlü, çok amaçlı bir tekne. Mucizevi derken abarttığımı düşünenler varsa yazının tamamını okuyunca neden böyle iddialı bir kelime kullandığımı anlayacaklar.

Her derde deva!

Pirat yarışmak amaçlı kullanılabildiği gibi, eğitim ve gezi amaçlı da kullanılabilen bir tekne. Neredeyse hiç bakım gerektirmiyor dersek abartmış olmayız. İki kişi tarafından kolaylıkla denize atılabiliyor veya karaya çekilebiliyor. Tekneyi kullanmak için bir yaş veya kilo sınırı bulunmuyor. Türkiye’de 15 yaşında Pirat sporcusu da var, 65 yaşında da. Üstelik bu iki sporcu aynı yarışta başa baş yarışabiliyor. Tekneyi kullanabilmek için yelkenciliğin temel kurallarını bilmek yeterli. Özel bir fiziksel kondisyon veya eğitim şart değil. Satın alması ve işletmesi oldukça ekonomik bir tekne. Yerli üretim ikinci el teknelere oldukça mütevazi bütçelerle sahip olunabiliyor. İşte bu nedenle optimist/lazer sporcularının geçiş yapabilecekleri sınıflar için de ideal bir seçenek. Aynı zamanda yarış dışında sadece hafta sonu yelken yapmak isteyip 8-10 metrelik bir yat almaya cesaret edemeyenlerin dertlerine deva olabiliyor. Ben bunca özelliği tek başına taşıyan başka bir tekne bilmiyorum. İşte bu nedenle mucizevi bir tekne.

Gelin Pirat’ı tanıyalım

Önce biraz teknik özelliklerinden bahsedeyim. Pirat iki kişi tarafından kullanılan bir tekne. Boyu 5, genişliği 1,6 metre, ağırlığı ise 170 kg. Bu özellikleri ile bu bir sandala benziyor diyebilirsiniz. Ancak üzerinde anayelken, flok ve balon donanımı bulunuyor. Teknenin draftı 0,2-1,05 metre (hareketli salmanın durumuna göre). Toplam yelken alanı 10 m2. Hareketli salması ve sayısız yelken trim ayar seçeneği ile ileri düzey yelken bilgisi olmayanların yarışlarda hiçbir şansı yok. İlk tekne 1937 yılında Almanya’da tasarlanmış. O tarihten günümüze pek çok revizeden geçirilerek günümüzün ileri teknolojisine ayak uydurmayı başarmış. Teknenin arkasına ufak bir motor takarak rüzgârsız günlerde de dolaşmak mümkün. Geçmişte sadece ahşaptan üretiliyordu günümüzde daha çok fiber teknelerin üretildiğini görüyorum. Teknenin direğini indirmek sadece 10 dakikanızı alıyor. Teknenin boyu ve ağırlığı düşük olduğu için otomobilinizin arkasına takacağınız bir römork ile istediğiniz yere götürebilir veya kışın garajınızda saklayabilirsiniz. Bugün Almanya’da büyük çoğunluğu hafta sonu aile gezi teknesi olarak kullanılan 1500’ün üzerinde Pirat var.

Peki Türkiye ne durumda?

Türkiye’de ilk Pirat 1950 yılında yapılmış. Yani 65 yıldır yarış ve gezi amaçlı kullanılmaya devam ediliyor. Düşük fiyatı, marina gibi bir bağlama yerine ihtiyaç duymaması, uzun ömrü ve düşük bakım maliyeti sayesinde özellikle orta gelirli sınıfın tercih ettiği bir sınıf olarak biliniyor. Bugün Türkiye’de yaklaşık 60 adet tekne olduğunu tahmin ediyorum. Bir ikisi dışında tamamı yarış amaçlı olarak kullanılıyor. Ancak geçmişte bu sayı 200’lü rakamlara kadar ulaşmış. Şimdi Türkiye Yelken Federasyonu Başkanı Sayın Serhat Belli’nin de verdiği destek ile bu sayı her geçen gün artıyor. Kulüpler envanterlerine tekneleri yeniden almaya başlıyor. Örneğin Kalamış Yelken Kulübü özel bir davet yayınlayarak ücretsiz yer vereceğini, sahiplerini ise kulübe yine ücret almaksızın üye yaparak tüm kulüp imkanlarından yararlandıracaklarını duyurdu. Pirat’a verilen bu destekler çok önemli. Bugün toplam 5 ilde 12 yelken kulübünün envanterinde Pirat teknesi bulunuyor.

2016 Gençler Avrupa Pirat Şampiyonası Macaristan’da yapıldı

İki yılda bir Pirat Avrupa Şampiyonası gerçekleştiriliyor. Aradaki yıllarda ise Pirat Avrupa Gençler Şampiyonası yapılıyor. Bu yıl gençlerin dönemi idi. 2016 Eurosaf Avrupa Pirat Gençler Şampiyonası 07-12 Ağustos tarihleri arasında Balatonfüred/Macaristan’da yapıldı. 37 takımın katıldığı şampiyonada Şişecam Çayırova Spor Kulübü’nden Mert Köse ve Berk Balta 13’üncü sırada; Bayramoğlu Yelken Kulübü’nden Deniz Ersoy ve Ege Köroğlu 20’nci sırada ve Karamürsel Alp Yelken Kulübü’nden Eren Can Altun ve Alime Ceren Çiçek ise 28’inci sırada yarışı tamamladılar. Bu yarışta yer almaları gençlerimiz için önemli bir tecrübe oldu. Gelecek yıllarda çok daha iyi dereceler elde edeceklerinden eminim.